Sytuację tę starają się zmienić historycy sztuki z Uniwersytetu Łódzkiego, którzy od ponad dziesięciu lat prowadzą pionierskie w skali kraju badania dotyczące audiodeskrypcji. Zespół pod przewodnictwem prof. dr hab. Anety Pawłowskiej, w którego skład wchodzą: dr Magdalena Górska, dr Adam Drozdowski, dr Daria Rutkowska-Siuda, edukatorka z Muzeum Miasta Łodzi dr Paulina Długosz oraz rozwijająca kwestie dostępności sztuki dla osób głuchych, artystka i badaczka Agnieszka Kołodziejczak, współpracując z lokalnymi muzeami w ostatnich latach znacznie przyczynił się do podniesienia poziomu dostępności sztuki dla osób z niepełnosprawnościami w naszym regionie.
Czym w gruncie rzeczy jest audiodeskrypcja?
Według najprostszej definicji jest to werbalny opis dzieła sztuki, który pozwala osobom z dysfunkcjami wzroku odebrać dzieło zarówno na poziomie jego kompozycji jak i na poziomie emocjonalnym, z czego korzyści odnosić mogą również w pełni sprawni odbiorcy, którzy na co dzień nie obcują ze sztuką.
Aktualnie łódzcy historycy sztuki we współpracy z informatykami, a także psychologami z warszawskiego Uniwersytetu SWPS, kończą pracę w ramach projektu „Przyjazne Miasto. Wsparcie samodzielności osób z dysfunkcja wzroku w zakresie wykorzystania sieci połączeń komunikacji miejskiej w Lodzi, z uwzględnieniem aplikacji dotyczącej informacji lokalizacyjnych oraz zabytków architektury miejscowej”. Przygotowano ponad 80 opisów najważniejszych i najpiękniejszych budynków w mieście, które dzięki temu staną się bardziej rozpoznawalne dla wszystkich mieszkańców miasta. Ważnym elementem przygotowywanych opisów były badania okulograficzne, podczas których dzięki urządzeniom śledzącym ruch gałek ocznych w trakcie oglądania zabytków, doprecyzowano kolejne aspekty tworzenia audiodeskrypcji architektury.
Projekt ten znacznie zwiększy także mobilność osób z niepełnosprawnościami. Na łódzkich przystankach tramwajowych i autobusowych zainstalowano bowiem 180 znaczników naprowadzających, dzięki którym dużo łatwiej osobom z dysfunkcjami wzroku będzie poruszać się po mieście. Tak jak w przypadku innych działań zespołu, na wszystkich etapach realizacji uczestniczyły w nim osoby z niepełnosprawnościami, potwierdzając słuszność podjętych kroków. Wspominana aplikacja będzie także atrakcyjną metodą, rozwijającą turystykę w naszym mieście. Z zawartych w niej opisów skorzystać będą mogli wszyscy odwiedzający Łódź goście, tym bardziej że dostępna jest w czterech wersjach językowych: polskiej, angielskiej, hiszpańskiej i ukraińskiej.
Opracowywana aplikacja dostępna będzie na urządzenia mobilne korzystające z systemów zarówno iOS jak i Android. Wszyscy zainteresowani, będą mogli przetestować ją w trakcie spacerów prowadzonych przez historyków sztuki i informatyków z Uniwesytetu Łódzkiego, planowanych na drugą połowę marca i początek kwietnia 2025 r.